SUMMARY
Jean-Luc Nancy is een van de meest vernieuwende filosofen uit Frankrijk, wiens naam thans overal ter wereld klinkt. Een hoogst persoonlijke ervaring gaf de aanzet tot een essay waarin denken en leven in elkaar overlopen. De Indringer is het relaas van een harttransplantatie. Om te kunnen blijven leven moest Nancy een 'Fremdk rper', een indringer in zijn eigen lichaam toelaten. Daardoor worden bestaande ideeën over eigendom, intimiteit en integriteit danig verstoord.
Het lichaam, of het oppervlak - of dat nu de menselijke huid is, een filmdoek of het linnen van een schilderwerk - of de techniek zijn door de filosofische traditie afgedaan als vehikel of bijkomstigheid; voor Nancy zijn ze even belangrijk als de 'kern', de 'zin' of de 'essentie' waar filosofen zich altijd mee bezighielden. Hij breekt met het primaat van het 'eigenlijke', van de 'binnenkant', dat het 'oneigenlijke', de 'buitenkant' zou overschaduwen. De Indringer is een poging om deze klassieke tweedeling te kritiseren, met als voorbeeld zijn eigen binnenstebuiten gekeerde lichaam.
Via een kort intermezzo dat Ignaas Devisch met Nancy speciaal voor deze uitgave maakte, verbindt hij De indringer (L'Intrus, 2000) met een tweede essay dat in dit boekje is opgenomen: De Stad in de verte (La ville au loin, 1999). Hier geeft Nancy een indrukwekkende reflectie over de moderne stad. Van de blik naar het intiemste 'binnen' gaan we zo naar de blik naar buiten.
REVIEW
De Franse filosoof Jean-Luc Nancy (1940) is in het Nederlandse taalgebied slechts bij weinigen bekend, ondanks zijn omvangrijke oeuvre en de internationale (vooral angelsaksische) aandacht hiervoor.
Deze bundeling van twee intrigerende essays is de eerste Nederlandse uitgave. Zijn aandachtsveld is breed: naast publicaties over kunst en literatuur handelt zijn werk over politieke en sociale problemen: schaalvergroting en mondialisering, kansen voor gemeenschap en vrijheid.
De beide essays van Nancy worden in deze uitgave van elkaar gescheiden door een opstel van Ignaas Devisch, die recent op Nancy promoveerde. Dit is een zeer verhelderende inleiding. Het eerste opstel is een tekst over de harttransplantatie die Nancy heeft ondergaan: een reflexie over de menselijke identiteit die tot in haar hart door een vreemdheid is getekend. De tweede tekst valt uiteen in een overpeinzing over 'Los Angeles in de verte (1987)' en 'De Stad in de verte (1999)'. Ook hier probeert hij het vertrouwde schema van het beschermde eigen leven tegenover de vervreemdende buitenwereld ter discussie te stellen. Zeer aanbevolen voor filosofisch geschoolde lezers.
Prof. dr. F.J. Heggen